Zelfplagiaat

De term ‘plagiaat’ heb je vast vaker horen vallen. Ken je ook al de term “zelfplagiaat”? Dat betekent dat je teksten hergebruikt die je eerder zelf hebt geschreven zonder er een bronvermelding bij te zetten. Zelfplagiaat is een veelvoorkomende vorm van plagiaat. Ook al neem je in principe niet het werk van anderen over, toch keuren veel onderwijsinstellingen het recyclen van je eigen werk af. Hoe herken je zelfplagiaat en hoe voorkom je het?

Zelfplagiaat betekent dat je teksten die je eerder zelf hebt geschreven opnieuw gebruikt zonder een bronvermelding op te nemen naar je eerdere tekst. 

Dit zijn een paar voorbeelden van zelfplagiaat:

• Je levert een eerder door jou geschreven verslag in (min of meer) gelijke vorm in voor een ander vak.

• Je hergebruikt delen van een oud verslag zonder daarbij naar je eerdere verslag te verwijzen.

• Je levert een eerder geschreven verslag opnieuw in bij de herkansing van een vak.

• Je vergeet om bij resultaten die je voor een eerder verslag zelf hebt gevonden te verwijzen naar het verslag waarin je die resultaten voor het eerst beschrijft.

Je zou kunnen zeggen dat zelfplagiaat geen echt plagiaat is. Je neemt immers geen teksten over van anderen om te doen alsof dat jouw werk is. Alsnog wordt zelfplagiaat door veel hogescholen en universiteiten net zo streng afgekeurd als andere vormen van plagiaat. Als je je eigen teksten opnieuw gebruikt, heb je in feite geen nieuwe tekst geschreven en dus niet de benodigde uren in deze opdracht gestoken. 

Plagiaat voorkomen, ook zelfplagiaat, is heel belangrijk om ernstige consequenties voor te zijn. Zo kan plagiaat je een onvoldoende of in ernstige gevallen zelfs een schorsing opleveren. Diverse onderwijsinstellingen (zoals de Universiteit Utrecht en de Hogeschool Arnhem en Nijmegen) geven daarom aan dat je jouw eerdere teksten niet opnieuw mag gebruiken voor een opdracht.

Hierbij zal het waarschijnlijk uitmaken welke vorm van zelfplagiaat je hebt gepleegd. Als je bij één zin per ongeluk de bronvermelding bent vergeten, zal dat minder grote consequenties hebben dan wanneer je een eerder geschreven essay opnieuw inlevert bij een ander vak.

Je kunt zelfplagiaat voorkomen door bij elke bron die je aanhaalt (ook bronnen die je zelf hebt geschreven) een correcte bronvermelding op te nemen. Daarvoor hanteer je de officiële bronvermeldingsstijl die geldt voor jouw opleiding, bijvoorbeeld APA of de Leidraad voor Juridische Auteurs. Zet zowel een vermelding in de lopende tekst als in de literatuurlijst achterin je scriptie. 

Markeer verder letterlijke citaten als een citaat (met dubbele aanhalingstekens en een bronvermelding). Zorg er daarnaast voor dat je eerdere verslag hooguit een opstapje is naar het essay dat of de scriptie die je nu schrijft. Je nieuwe essay of scriptie moet duidelijk iets toevoegen aan je eerdere onderzoek.

Een goede manier om plagiaat te voorkomen, is je tekst door onze gratis plagiaatchecker halen. Je ontvangt dan binnen een paar minuten een rapport waarin staat welke overlap jouw document heeft met andere bronnen. Zo zie je meteen wat je eventueel moet aanpassen of waar nog een bronvermelding ontbreekt.

Let op: zelfplagiaat is lastiger op te sporen dan andere vormen van plagiaat. Jouw verslagen of scripties staan waarschijnlijk niet allemaal in openbare databases, zoals die van Turnitin, gepubliceerd. Daarom kun je zelfplagiaat het beste opsporen door zelf je oudere verslagen erbij te pakken en te dubbelchecken of je geen stukken hebt overgenomen.

Wil je je scriptie of essay checken op plagiaat? Ontdek hoe de gratis AthenaCheck Plagiaatchecker jou hierbij helpt.