Studiefinanciering 2023

Alles wat je daarover moet weten!

Vanaf 2023 is de basisbeurs terug. Dat betekent dat studiefinanciering vanaf 2023 niet meer geldt als een lening die je moet terugbetalen, maar als een gift. Alleen in sommige gevallen moet je een deel van de ontvangen studiefinanciering terugbetalen. We kunnen ons voorstellen dat je vragen hebt over de studiefinanciering in 2023. Hoeveel bedraagt de studiefinanciering bijvoorbeeld? Wanneer krijg je studiefinanciering? Hoe werkt de basisbeurs? Wij zetten alle info voor je op een rij.

Wat is studiefinanciering?

Studiefinanciering is een bedrag dat je van DUO ontvangt om je studiekosten of de kosten voor wonen en leven tijdens je studie (deels) mee te betalen. Studiefinanciering bestaat anno 2023 uit vier onderdelen:

  1. de basisbeurs (een bedrag dat je zonder tegenprestatie ontvangt voor je studie);
  2. een aanvullende beurs voor studenten van wie de ouders een “lager inkomen” hebben;
  3. gratis reizen doordeweeks of in het weekend met je OV-chipkaart;
  4. een lening die je tegen een lage rente kunt afsluiten om je collegegeld en/of de kosten voor wonen en leven mee te betalen.

De lening is overigens optioneel. Je kunt er zelf voor kiezen om zo’n lening af te sluiten bij DUO als je extra geld nodig hebt. Daarover betaal je dan wel rente.

Wanneer krijg je studiefinanciering in 2023?

In principe krijgt iedereen die aan de volgende criteria voldoet in elk geval een basisbeurs:

  • Je bent vóór je dertigste aan een opleiding begonnen.
  • Je hebt de Nederlandse nationaliteit.
  • Je volgt een voltijds hbo- of universitaire opleiding.

Volg je een mbo-opleiding? Dan kun je ook de basisbeurs krijgen. Je moet daarvoor alleen wel minimaal 18 jaar zijn. Als je op je zestiende aan een mbo-opleiding begint, ontvang je dus de eerste twee jaar geen studiefinanciering. Je krijgt pas stufi vanaf je achttiende verjaardag. Bij een hbo- of universitaire opleiding geldt de leeftijdsgrens van 18 jaar niet.

Voor de meeste opleidingen geldt dat je maximaal vier jaar basisbeurs kunt krijgen. Er zijn echter uitzonderingen op die regel. Volg je bijvoorbeeld een WO-bachelor van 3 jaar en daarna een 4-jarige WO-master? Dan kun je mogelijk 7 jaar een basisbeurs en 7 jaar een aanvullende beurs krijgen. Stroom je na het mbo door naar het hbo? Ook dan krijg je mogelijk langere tijd studiefinanciering.

Wanneer heb je recht op een aanvullende beurs?

Naast de basisbeurs bestaat studiefinanciering voor sommige studenten uit een aanvullende beurs. Die aanvullende beurs is alleen bedoeld voor studenten van wie de biologische ouders een lager inkomen hebben. Daarbij geldt als grens dat je ouders een maximaal gezamenlijk inkomen van € 70.000,- mogen hebben. Als het inkomen van je ouders lager is dan dit bedrag, dan heb je recht op een aanvullende beurs.

Deze beurs kun je eenvoudig aanvragen bij DUO als je er recht op hebt. Als het goed is, staat al automatisch aangevinkt dat jij aanspraak maakt op deze beurs.

Hoeveel bedraagt de studiefinanciering in 2023?

De studiefinanciering bestaat in 2023 uit een basisbeurs en voor sommige studenten ook uit een aanvullende beurs.

De basisbeurs is in 2023 € 110,- per maand voor studenten die thuis wonen. Uitwonende studenten krijgen een basisbeurs van € 275,- per maand. Overigens krijgen uitwonende studenten alleen in het studiejaar 2023-2024 als uitzondering een extra bedrag van € 164,- per maand. Dit bedrag heeft als doel om de hogere kosten voor energie en boodschappen te compenseren. In totaal krijgen uitwonende studenten dus € 439,- per maand in het studiejaar 2023-2024.

Daarnaast heb je dus mogelijk recht op een aanvullende beurs als je ouders samen minder dan € 70.000,- per jaar verdienen. De hoogte van de aanvullende beurs hangt af van wat je ouders verdienen. De aanvullende beurs is in ieder geval nooit hoger dan € 416,- per maand.

Wat verandert er vanaf september 2023 qua studiefinanciering?

Vanaf het studiejaar 2023 veranderen er een paar dingen wat betreft studiefinanciering. Dit zijn de belangrijkste wijzigingen:

  • Meer studenten krijgen een aanvullende beurs. Eerder kregen alleen studenten van wie ouders een gezamenlijk inkomen onder € 53.900,- hadden deze beurs. Nu ligt de grens bij een gezamenlijk inkomen van € 70.000,-.
  • Het bedrag voor de basisbeurs is verhoogd naar € 110,30 per maand voor studenten die thuis wonen en € 274,90 voor studenten die op kamers wonen.
  • Uitwonenden krijgen er eenmalig een extra bedrag van € 165,- per maand bij in het studiejaar 2023-2024.
  • De basisbeurs is terug. Dat betekent dat je als student een bedrag krijgt dat je sowieso niet hoeft terug te betalen. De prestatiebeurs (de OV-chipkaart en de aanvullende beurs) zijn enkel een gift als je je studie binnen tien jaar afrondt. Dit is dus wel een “prestatiebeurs”.
  • De basisbeurs is lager voor studenten die thuis wonen dan voor studenten die op kamers wonen. Het bedrag dat je aan basisbeurs of aanvullende beurs krijgt, is bepalend voor hoeveel je extra kunt lenen.
  • Als je een tijdje geen basisbeurs hebt ontvangen tijdens je studie, krijg je een eenmalige compensatie. (Daarover verderop meer.)
  • Ook over een lening die je bij DUO hebt afgesloten, moet je rente betalen. Lange tijd gold voor leningen bij DUO geen rente. De rente is op dit moment 0,46% voor hbo- en wo-studenten. Studenten met een lager inkomen vallen mogelijk onder een speciale regeling. Neem contact op met DUO als je hier meer over wilt weten.

Hoe werkt de nieuwe basisbeurs vanaf 2023?

Tot het studiejaar 2022-2023 gold het leenstelsel. Vanaf september 2023 gaat de basisbeurs opnieuw in. Dat betekent dat alle studenten die recht hebben op studiefinanciering weer een basisbeurs ontvangen en die sowieso niet hoeven terug te betalen. Deze basisbeurs is altijd een gift.

Studenten die de basisbeurs niet hebben ontvangen doordat ze onder het leenstelsel vielen, krijgen mogelijk een compensatie. Ook dat is onderdeel van de kabinetsplannen.

Hoeveel kun je extra lenen?

Als onderdeel van de studiefinanciering is het ook mogelijk om een bedrag te lenen bij DUO tegen een lagere rente dan bij een gewone lening. Je kunt geld lenen om je collegegeld te betalen en/of om de kosten voor wonen, boodschappen, etc. mee te financieren.

Het totale bedrag dat je aan studiefinanciering kunt krijgen (inclusief een eventuele lening) is in 2023 niet hoger dan € 986,10 per maand wanneer je als student bij je ouders woont. Als je op kamers woont, is het totale bedrag dat je ontvangt, niet meer dan € 1.315,- per maand. Soms kun je overigens wel iets meer lenen om je collegegeld te betalen. Hoeveel je meer kunt lenen, hangt af van de hoogte van je collegegeld.

Soms is het mogelijk om extra te lenen. Dat geldt als je geen aanvullende beurs krijgt of als je niet de volledige aanvullende beurs ontvangt.

  • Krijg je geen aanvullende beurs? Dan mag je maximaal € 416,- (het bedrag van een standaard aanvullende beurs) extra lenen.
  • Krijg je deels een aanvullende beurs? Dan mag je het bedrag lenen dat je minder krijgt dan € 416,-. Als jij een aanvullende beurs van € 200,- ontvangt, mag je dus nog € 216,- extra lenen als je dat wilt.

Moet je studiefinanciering terugbetalen?

De basisbeurs is altijd een gift. Dit bedrag hoef je dus nooit terug te betalen. De aanvullende beurs en de reiskosten vormen samen de “prestatiebeurs”. Dit betekent dat je een prestatie moet leveren om deze twee als gift te ontvangen. De verwachte prestatie is dat je binnen tien jaar afstudeert. Lukt dit niet? Dan moet je de aanvullende beurs en/of de kosten voor de gratis gekregen OV-kaart terugbetalen.

De bedragen die je extra hebt geleend, moet je altijd terugbetalen. Houd er wel rekening mee dat je rente betaalt over het geleende bedrag, al vanaf het moment dat je voor het eerst iets leent. Kijk dus goed na hoeveel jij straks maandelijks kwijt bent aan aflossing en rente voor je studieschuld voordat je geld leent. Dan weet je zeker dat je later niet voor verrassingen komt te staan. Besef ook dat je studieschuld impact heeft op het bedrag dat je later aan hypotheek kunt krijgen.

Wanneer moet je studiefinanciering stopzetten?

Zet de studiefinanciering altijd stop als je met een opleiding stopt zonder dat je een diploma hebt behaald. Ook als je een diploma hebt behaald, moet je de studiefinanciering op tijd stoppen. Doe dat altijd uiterlijk op de eerste dag van de maand waarin je geen studiefinanciering meer wilt of mag ontvangen.

Stop je bijvoorbeeld in november met je opleiding? Dan moet je de studiefinanciering uiterlijk op 1 november hebben stopgezet. Doe je dat niet, dan moet je de onterecht ontvangen studiefinanciering later mogelijk terugbetalen.

Stop je in het eerste jaar met je studie? Zet dan de studiefinanciering uiterlijk 1 februari stop. Aangezien de prestatiebeurs (dus de aanvullende beurs en het reisproduct) in de eerste 5 maanden altijd een gift is, hoef je dan mogelijk niets terug te betalen.

Hoe zit het met compensatie voor gemiste studiefinanciering?

Sommige (oud-)studenten hebben recht op compensatie voor gemiste studiefinanciering. Dit geldt als je één of meerdere jaren hebt gestudeerd terwijl het leenstelsel gold. Hoeveel compensatie je ontvangt, hangt af van het aantal jaar dat je hebt gestudeerd onder het leenstelsel.

Als je vier jaar hebt gestudeerd terwijl het leenstelsel gold, dan kun je rekenen op € 1.436,- compensatie in totaal. Was 2022-2023 jouw eerste studiejaar? Dan krijg je ongeveer € 359,- aan compensatie.

Je krijgt die tegemoetkoming uitbetaald als je geen studieschuld hebt. Heb je wel een openstaande studieschuld? Dan wordt de tegemoetkoming van je studieschuld afgetrokken.

Wie al is afgestudeerd, krijgt de tegemoetkoming automatisch uitbetaald. Als je de tegemoetkoming na een tijdje nog niet hebt ontvangen, kun je deze zelf aanvragen bij DUO.

Hoe kun je studiefinanciering aanvragen?

Vraag de studiefinanciering aan via MijnDUO met een DigiD in het eerste jaar dat je recht hebt op studiefinanciering. De aanvullende beurs moet je apart aanvragen. In DUO staat direct aangegeven of je hier recht op hebt. Je kunt studiefinanciering aanvragen via DUO. Lees op de website van DUO ook alles over de voorwaarden voor studiefinanciering en andere zaken die je moet weten.

Vraag je studiefinanciering het liefst minimaal 8 weken vóór de start van het studiejaar aan. Dan weet je zeker dat je geen studiefinanciering misloopt.

Meer weten over studeren?

Op onze site vertellen we je nog veel meer over beginnen met studeren. Zo kun jij goed voorbereid met het nieuwe studiejaar starten. Lees bijvoorbeeld ook onze artikelen over deze onderwerpen:

  • studiekeuze maken;
  • keuze voor een universiteit;
  • werken naast je studie.

Lees daarnaast onze complete gids over beginnen met studeren. Dan ben jij helemaal klaar voor een vliegende start van je studie.