Wat is een adviesrapport en hoe bouw je het goed op?

In een adviesrapport geef je de opdrachtgever concrete adviezen die voortvloeien uit jouw onderzoek. Je werkt daarin verschillende scenario’s en maatregelen uit waarmee de opdrachtgever zijn probleem kan verhelpen. Aan het eind geef je aan wat je uiteindelijke advies is en waarom je juist dit advies geeft. Wat een adviesrapport is en hoe de opbouw van een adviesrapport eruitziet, lees je in dit artikel.

In een adviesrapport presenteer je jouw adviezen aan de opdrachtgever. Dat doe je op basis van gedegen onderzoek en op basis van een afweging van verschillende mogelijke oplossingen. Een adviesrapport is dan ook altijd gebaseerd op een uitgeschreven onderzoek, zoals een scriptie. Het adviesrapport is een op zichzelf staand document waarin de opdrachtgever overzichtelijk terugziet wat jij aanraadt als probleemoplossing. 

Iedere opleiding en onderwijsinstelling kan andere eisen stellen aan een adviesrapport. Check dus bij je begeleider welke opbouw jij voor het adviesrapport moet aanhouden.

Soms schrijf je een adviesrapport in plaats van een scriptie. In dat geval zal je adviesrapport er mogelijk iets anders uitzien dan de opbouw hieronder. Je houdt dan vaak de standaard scriptiestructuur aan en hoeft ook niet altijd diverse alternatieven uit te werken.

Over het algemeen ziet de opbouw van een adviesrapport er als volgt uit:

• Titelpagina: vermeld hier de titel en eventuele ondertitel, jouw naam, de naam van de opdrachtgever en de plaats en datum van publicatie.
• Managementsamenvatting: beschrijf op maximaal één A4 kort en bondig de aanleiding van het probleem, de hoofdvraag, de gebruikte onderzoeksmethoden, de belangrijkste resultaten en conclusies en de alternatieven en het uiteindelijke advies.
• Inhoudsopgave: laat Word automatisch een inhoudsopgave genereren waarin alle onderdelen uit het adviesrapport terugkomen.
• Inleiding: introduceer je opdrachtgever, het doel van het adviesrapport en het onderzoek (de aanleiding, probleemstelling en onderzoeksvraag). Bespreek daarnaast de randvoorwaarden (het budget, de deadlines en eventuele wet- en regelgeving).
• Samenvatting van het onderzoek: vat de belangrijkste informatie samen over je onderzoeksopzet, benoem de gevonden resultaten en geef de conclusies. Verwijs daarbij naar jouw onderzoek zonder in het adviesrapport zelf te veel over je onderzoek uit te weiden. Neem je onderzoekspublicatie ook op in de literatuurlijst).
• Uitwerking van de diverse alternatieven (let op: soms wordt de term ‘maatregelen’ of ‘scenario’s’ gebruikt in plaats van ‘alternatieven’): geef een korte beschrijving van elk alternatief, beschrijf hoe het alternatief helpt om het probleem op te lossen en binnen welke termijn je het kunt realiseren. Benoem ook de voor- en nadelen van elk alternatief en geef daarnaast aan wat de opdrachtgever in geld, tijd en mensen moet investeren voor dit alternatief.
• Conclusie met jouw uiteindelijke advies: beschrijf je uiteindelijke advies en geef aan waarom je tot dit advies bent gekomen in plaats van de alternatieven. Maak daarnaast een actieplan waarin je de benodigde stappen uitwerkt en aangeeft welke planning je aanraadt en welk budget ervoor nodig is.
• Literatuurlijst met de gebruikte bronnen: maak deze op volgens de bronvermeldingsstijl die jouw opleiding hanteert, bijvoorbeeld APA of de Leidraad voor Juridische Auteurs.

Er zijn vaak allerlei manieren om een probleem op te lossen. Hoe weet je dan welk alternatief wel of niet een plek in het adviesrapport verdient? Daarvoor zijn meerdere afwegingen belangrijk.

Een alternatief uitwerken in je adviesrapport doe je meestal alleen als…

• …het alternatief daadwerkelijk een oplossing is voor het probleem.
• …het alternatief voldoet aan de randvoorwaarden. Er is dus voldoende budget beschikbaar, het alternatief past binnen de beschikbare tijd en er zijn genoeg medewerkers die hier tijd voor kunnen vrijmaken.
• …het alternatief organisatorisch uitvoerbaar is.
• …de juiste techniek beschikbaar is om het uit te voeren.
• …het alternatief voldoet aan de wet- en regelgeving.
• …het alternatief ethisch en politiek verantwoord is.

Ben je aan de hand van dit artikel over de opbouw van een adviesrapport benieuwd naar voorbeelden? In de hbo-kennisbank vind je een aantal eerder geschreven adviesrapporten. Houd er wel rekening mee dat die voor allerlei soorten opleidingen zijn geschreven. Vaak is het verstandig om je begeleider specifiek te vragen naar een voorbeeld-adviesrapport voor jouw opleiding.

Net als bij een scriptie, gebruik je ook voor een adviesrapport een academische schrijfstijl. Dit betekent dat je onpersoonlijk en met een professionele toon beschrijft wat je aan de opdrachtgever adviseert. Het is belangrijk om daarbij zo concreet mogelijk te zijn. De opdrachtgever moet direct weten wat hem te doen staat en waarom dit een goede stap is.

Verder is het handig om actief te schrijven. Zo wordt het adviesrapport niet onnodig ingewikkeld en zijn de adviezen in één klap duidelijk.

Je schrijfstijl telt mee voor de beoordeling van je adviesrapport. Ook rekenen beoordelaars je vaak af op taal- en spelfouten of onbegrijpelijke zinnen. Wil je zeker weten dat die in jouw adviesrapport niet voorkomen en dat je advies in het rapport goed uit de verf komt? Laat dan je adviesrapport nakijken door onze editors. Zij helpen je graag!