Het is een vraag die we regelmatig krijgen van studenten. Het internet en de universitaire bibliotheken barsten van de bronnen. Dat maakt het soms lastig om te bepalen wanneer een bron wel of niet betrouwbaar is. Hoe kun je zelf bepalen of je te maken hebt met een betrouwbare bron? Deze uitleg en checklist gaan je helpen.
Voor je scriptie gebruik je altijd diverse bronnen. Daarmee onderbouw je je keuzes voor de onderzoeksopzet en de bevindingen die je deelt in het theoretisch kader. Zo laat je zien dat je je hebt ingelezen en voortbouwt op bestaand onderzoek.
Als je bronnen kiest voor je scriptie, is het wel de bedoeling dat het om betrouwbare bronnen gaat. Daarom is het belangrijk dat je elke bron checkt op betrouwbaarheid voordat je deze gebruikt.
Krijg in 3 seconden de juiste bronvermelding
Het is niet alleen belangrijk om bronnen te gebruiken voor je scriptie. Het is ook cruciaal dat je de juiste bronvermelding gebruikt. Wil je er zeker van zijn dat je hier geen fouten in maakt? Probeer dan onze APA-generator of onze bronnengenerator voor de Leidraad voor Juridische Auteurs. Dan krijg je binnen een paar seconden de juiste vermelding.
Wat zijn wetenschappelijke bronnen?
De wetenschap spreekt standaard van een goede bron als het om een wetenschappelijke bron gaat. Dat is het geval als je verwijst naar een wetenschappelijke publicatie in een tijdschrift of bundel waarin sprake is van peer review. Dat betekent dat het artikel is nagelezen door ervaren en onafhankelijke specialisten. Daarnaast is het belangrijk dat het tijdschrift of de bundel hoog aangeschreven staat binnen de wetenschap.
Dit soort artikelen vind je onder meer in de digitale bibliotheek van jouw universiteit of via Google Scholar.
Wanneer is een bron betrouwbaar?
Wetenschappelijke bronnen zijn niet de enige bronnen die je mag gebruiken. Je kunt bijvoorbeeld ook verwijzen naar webpagina’s of onderzoeksrapportages. Over het algemeen bepaalt je onderwijsinstelling wat geldt als een betrouwbare bron. Wikipedia wordt bijvoorbeeld bijna nooit goedgekeurd als bron voor je scriptie. Check voor de zekerheid bij je begeleider hoe dit in jouw geval zit.
Ons advies? Gebruik bij voorkeur wetenschappelijke artikelen uit erkende tijdschriften. Als dat niet lukt, kun je ook kijken naar andere betrouwbare bronnen. Dat zijn bijvoorbeeld onderzoeksrapportages of handboeken.
Daarnaast kun je soms gebruikmaken van websites, folders of nieuwsberichten. Dit type bronnen gebruik je met name om de aanleiding van je onderzoek toe te lichten. Het is dan niet zo belangrijk of het om een wetenschappelijke publicatie gaat of niet. Stel: jij wilt een definitie geven van diabetes. Dan kan de website van het Diabetesfonds bijvoorbeeld een prima bron zijn. Wil je je verdiepen in oplossingen voor diabetes? Dan is een blog op de website van dit fonds daarentegen niet de beste bron.
Hoe onderscheid ik betrouwbare en onbetrouwbare bronnen?
Voor elke bron die je gebruikt, is het belangrijk om de betrouwbaarheid te checken. De volgende vragen kunnen je helpen bepalen of een bron betrouwbaar is:
- Wie is de auteur en wat is de achtergrond van de auteur? Is deze persoon een autoriteit binnen het vakgebied?
- Hoe actueel is het artikel? Een artikel van tien jaar oud is minder bruikbaar dan een recent artikel.
- Hoeveel andere publicaties verwijzen naar dit artikel? Je kunt dit checken via Google Scholar. Hoe vaker naar een artikel wordt verwezen, hoe betrouwbaarder de bron waarschijnlijk is.
- Is er sprake van peer review? Dat maakt een publicatie betrouwbaarder.
- Gaat het om een primaire of secundaire bron? Een secundaire bron betekent dat een auteur schrijft over een publicatie van een andere auteur. Je leest bijvoorbeeld een paragraaf uit een handboek over een bepaalde studie. In dat geval is het altijd verstandiger om de primaire bron (de studie dus) zelf door te lezen. Als de auteur van het handboek de bron niet juist bespreekt, neem jij het namelijk verkeerd over.
- Wie is de uitgeverij? Die vraag is vooral belangrijk als het gaat om boeken. Bronnen van bekende uitgevers kun je als betrouwbaarder zien.
- Met welke reden is deze informatie gepubliceerd? Als de afzender een commerciële organisatie is, dan kan de informatie subjectief en daarmee minder betrouwbaar zijn.
Let vooral bij websites goed op de betrouwbaarheid van de bron. Houd er rekening mee dat in principe iedereen informatie op het internet kan zetten. Check daarom goed van wie de informatie afkomstig is, wanneer de informatie is gepubliceerd en wat het doel ervan is.
Gebruik je kranten of nieuwsberichten? Let dan goed op fake news. Het beste kun je alleen nieuwsberichten gebruiken uit vooraanstaande kranten, zoals De Volkskrant, Trouw en het NRC Handelsblad.
Hoe verwijs je goed naar bronnen?
Bronnen neem je nooit klakkeloos over. Verwijs er op de juiste manier naar in de lopende tekst en in je literatuurlijst. Dit doe je door de bron te parafraseren of citeren en door er een bronvermelding bij te zetten. Zo vermijd je plagiaat.
Bekijk ook onze APA-voorbeelden en voorbeelden van de Leidraad voor Juridische Auteurs. Die geven je een beeld van hoe een goede bronvermelding eruitziet.
Behoefte aan een bronnencheck?
Twijfel je of je jouw bronnen correct hebt opgenomen in je literatuurlijst? Laat dan een bronnencheck doen door een van de AthenaCheck-editors. Dat kan al voor € 2,- per bron. De editor kijkt dan al je bronnen na, zodat jij je scriptie straks zorgeloos en met een correcte bronnenlijst kunt inleveren.