Hoe kun je een goede studiekeuze maken?

Je staat voor een lastige keuze: de keuze voor een (vervolg)studie. Dat is aan de ene kant spannend: het gaat deels over je toekomst. Aan de andere kant is het ook moeilijk om die keuze te maken met het grote aanbod aan studies. Hoe kies je een studie bij je past? Wat zijn goede studiekeuzetests? Welke vragen helpen je bij het maken van je studiekeuze? Vind hieronder 10 tips waarmee jij beter zicht krijgt op een opleiding die bij je past.

Je studiekeuze maak je vooral op basis van je interesses en talenten. Wat zijn dingen waar je je graag in verdiept? Waar ben je van nature goed in? Wat gaat je makkelijk af en wat vind je lastiger? Waar houd je je in je vrije tijd graag mee bezig? Al dat soort vragen kunnen helpen om te ontdekken wat mogelijk passende studies voor jou zijn.

Daarnaast zijn dit 10 tips voor het maken van een studiekeuze. Deze tips helpen je om, ook als je twijfelt, te ontdekken welke studie past bij jou.

Verdiep je zeker in de beroepsmogelijkheden die een studie biedt, maar staar je er niet blind op. Voor sommige beroepen heb je uiteraard een specifieke opleiding nodig. Je kunt bijvoorbeeld alleen arts worden met een diploma geneeskunde op zak. Er bestaan echter ook heel veel beroepen waarvoor je niet één specifieke opleiding nodig hebt. 

Focus dan ook in eerste instantie op je interesses. Welke studies sluiten daarop aan? Kijk pas in tweede instantie naar de beroepsmogelijkheden. Kijk daarbij verder dan de beroepssuggesties in een online keuzegids. Lees bijvoorbeeld online verhalen van alumni. Wat zijn zij na de studie geworden? Spreken die beroepen je aan? Is er misschien meer mogelijk dan de beroepssuggesties op de site doen vermoeden?

Daarnaast kan het helpen om mensen die dicht bij je staan te vragen wat zij bij je vinden passen. Wat zijn volgens mensen om je heen jouw belangrijkste eigenschappen? Waar ben jij volgens hen goed in? Wat zien ze jou vaak doen?

Op die manier kun je beter zicht krijgen op je interesses en kwaliteiten. Dat is een belangrijke basis om je studiekeuze te maken.

Bijna elke school biedt studiekeuzebegeleiding aan. Daar kun je dankbaar gebruik van maken als jij moeite hebt met een studiekeuze maken. Stap bijvoorbeeld naar je mentor of decaan om meer te weten te komen over de verschillende studies. Zij kunnen je ook vragen stellen die jou helpen bij de studiekeuze.

Heb je een bepaald beroep voor ogen? Dan kan een decaan of mentor je meestal meer vertellen over een mogelijke weg daarnaartoe. Vaak zijn er meerdere opleidingen mogelijk om te komen waar je wilt komen.

Ook als je sterk twijfelt tussen specifieke studies is een decaan een goed aanspreekpunt. Diegene kan je goed op weg helpen bij een vergelijking van de studies of kan je tips geven voor hoe je zelf een goede afweging kunt maken.

Heb je al een paar studies op het oog, maar twijfel je welke het beste bij je past? Kijk dan in een studiekeuzegids, bijvoorbeeld op Studiekeuze123.nl of in De Keuzegids. Daar kun je meer details over verschillende studies bekijken. Ook kun je jouw favoriete studies met elkaar vergelijken.

Zo’n vergelijkingssite is trouwens ook handig wanneer je twijfelt aan welke universiteit je wilt studeren. Je kunt dan bijvoorbeeld meerdere studies psychologie naast elkaar zetten, zodat je de verschillen kunt zien.

Wij zijn vast niet de eersten die je deze tip geven voor het maken van je studiekeuze. Toch mag deze tip niet ontbreken. Een vergelijking van studies geeft je een eerste beeld van wat een studie inhoudt. Maar belangrijker dan een omschrijving op papier is dat je de sfeer bij de opleidingen kunt proeven. Studeren in Amsterdam is bijvoorbeeld heel anders dan studeren in Groningen. Bij een kleine opleiding zal je ervaring ook totaal anders zijn dan bij een studie met 600 eerstejaars studenten. Tast zeker af wat qua sfeer bij jou past.

Ga daarom naar verschillende open dagen bij meerdere universiteiten of hogescholen. Schrijf je voor meerdere opleidingen in. Dan krijg je een goed beeld van de verschillende mogelijkheden.

Twijfel je nog of je aan een hogeschool of aan een universiteit wilt studeren? Dan is het aan te raden om zowel naar een open dag van een hogeschool als naar een open dag van een universiteit te gaan.

Hbo-opleidingen zijn vaak meer praktisch ingestoken en hebben meer contacturen. Ook is een hbo-studie meer beroepsgericht. Universitaire studies zijn meer wetenschappelijk, hebben vaak een kleiner aantal contacturen en leiden je meestal niet tot één specifiek beroep op.

Voor de keuze tussen hbo en universiteit kun je het beste bij jezelf nagaan welke manier van leren bij jou past. Werk jij graag zelfstandig, vind je het leuk om onderzoek te doen en verdiep je je graag uitgebreid in thema’s? Dan past een universitaire studie waarschijnlijk goed bij je. Vind je het fijn om meer sturing te hebben, houd je van groepsopdrachten of pas je je kennis graag direct in de praktijk toe? Dan is een hbo-studie wellicht geschikter. Overigens zijn er ook wo-studies waarin je wél veel werkcolleges hebt, zoals Geneeskunde of Tandheelkunde.

Houd voor je keuze deze verschillen tussen het hbo en de universiteit in je achterhoofd:

Veel middelbare scholen bieden loopbaanoriëntatie aan. Een onderdeel daarvan is vaak een studiekeuzetest. Zo’n test geeft niet altijd een sluitend antwoord op de vraag welke studie bij jou past. Wel geeft het je mogelijk een beeld bij een passende studie.

Goede gratis studiekeuzetests vind je bijvoorbeeld op deze sites voor zowel een studiekeuze voor het hbo als een studiekeuze voor de universiteit:

• Icares Studiekeuzetest
• Inholland Studiekeuzetest (let op: deze is alleen bedoeld voor hbo-opleidingen)
• TKMST Studiekeuzetest
• Qompas Studiekeuzetest
• Brein Studiekeuzetest

Op een open dag krijg je vooral veel informatie over verschillende opleidingen. Wil je een beeld krijgen hoe een studiedag of college eruitziet? Dan is het zeker slim om je aan te melden voor een meeloopdag.

Sommige studies hebben al een aantal meeloopdagen op de planning staan waarvoor je een plek kunt reserveren. Daarnaast is het soms mogelijk om in je eentje een dag met een student mee te lopen. Bekijk de website van de opleiding om te ontdekken hoe dit voor deze specifieke opleiding zit. Je kunt altijd contact opnemen met het e-mailadres dat op de opleidingspagina staat om te vragen naar de mogelijkheden.

Heb je mensen in je omgeving die de studie volgen, bijvoorbeeld de broer of zus van een vriendin of een kennis van je ouders? Dan is het ook nuttig om eens met diegene te praten over de studie (of een dag met hem of haar mee te lopen).

Een belangrijke tip voor het maken van je studiekeuze is om het curriculum te bekijken van opleidingen waar jij geïnteresseerd in bent. Kijk hiervoor in de studiegids van de betreffende opleidingen. Daar zie je staan hoe een leerjaar is opgebouwd, welke colleges je kunt verwachten en wat die colleges inhouden.

Lees dat programma door voor de opleidingen die jou interesseren. Wat is je eerste gedachte? Klinken veel van die vakken interessant? Wat vind je van de verhouding tussen hoorcolleges en werkcolleges of werkgroepen? Zitten er vakken bij die je minder aanspreken? Zijn dat veel vakken?

Een studie neemt veel tijd in beslag, dus het is belangrijk dat het vakkenpakket je interessant lijkt om je een langere tijd in vast te bijten.

Soms laten studenten zich bij hun studiekeuze erg leiden door meningen van anderen. Ze kiezen bijvoorbeeld voor een universitaire studie omdat hun vrienden ook allemaal naar de universiteit gaan, ook al past de hbo-leerwijze beter bij hen. Het kan ook zijn dat anderen zich afvragen of er wel werk te vinden is met je studie of dat ze je aanraden om iets anders te gaan doen.

Probeer in dat geval trouw te blijven aan jezelf. Jij bent degene die gaat studeren. Het is dus vooral belangrijk dat jij bij deze studie op je plek zit, niet dat je omgeving lovend is over de studie. Dat is maar bijzaak. Als zij zien dat jij op je plek zit bij een studie, zullen ze er vanzelf meer enthousiast over worden.

Een studiekeuze maken is een belangrijke stap voordat je begint met studeren. Daarnaast komt er nog veel meer op je af als je bijna gaat studeren. Hoe zit het bijvoorbeeld met de studiefinanciering? Aan welke universiteit of hogeschool wil je studeren? Wat zijn de mogelijkheden om te werken naast je studie?

Lees onze gids over beginnen met studeren voor alle antwoorden op die vragen. Daarin zetten we de belangrijkste aandachtspunten op een rij, zodat jij goed voorbereid met je studie van start kunt gaan.