Variabelen, meetniveaus en hypotheses in je scriptie

Alle uitleg

Bij veel scriptie-onderwerpen krijg je te maken met variabelen. Je moet vaststellen welke variabelen een rol spelen, op welk niveau je ze meet, hoe je ze meetbaar maakt en wat je hypotheses voor de variabelen zijn. Hoe pak je dat alles goed aan? We gaan kort in op alles waar je daarbij rekening mee moet houden. Lees hieronder verder en klik door naar de onderliggende artikelen voor meer informatie.

Variabelen in je scriptie

Variabelen zijn aspecten van je onderzoeksonderwerp die je kunt meten en waarin je vaak aanpassingen kunt doen. Voorbeelden zijn leeftijd, mate van zelfvertrouwen, de studie die iemand volgt, lettergrootte of de mate waarin iemand voorkennis heeft.

Er bestaan allerlei soorten variabelen. Met name het verschil tussen onafhankelijke en afhankelijke variabelen is belangrijk. De onafhankelijke variabele is de variabele waarvan je verwacht dat die een effect veroorzaakt bij de andere variabele. De afhankelijke variabele is de variabele waarbij dit effect te merken is.

Stel: jij doet onderzoek naar de invloed van het aantal studie-uren op de tentamenresultaten van studenten. Dan is het aantal studie-uren de onafhankelijke variabele. De tentamenresultaten zijn de afhankelijke variabele.

In ons artikel over variabelen geven we meer voorbeelden en uitleg over de diverse soorten variabelen.

Meetniveaus van variabelen

Variabelen kun je op meerdere niveaus meten. Zo bestaat de variabele ‘opleidingsniveau’ uit categorieën die je niet in cijfers kunt uitdrukken. De variabele ‘lichaamsgewicht’ kun je daarentegen wel in cijfers uitdrukken en je kunt er een gemiddelde voor uitrekenen. Dat alles gaat over het meetniveau.

Er zijn in de statistiek vier meetniveaus:

  • Nominale variabelen: variabelen die in categorieën vallen en die geen rangorde hebben (zoals geslacht of het vervoer dat mensen naar hun werk gebruiken).
  • Ordinale variabelen: variabelen die in categorieën vallen en een rangorde hebben, maar waarbij je geen gelijke intervallen ziet (zoals bij ongelijke leeftijdscategorieën of bij opleidingsniveau).
  • Intervalvariabelen: variabelen die je kunt ordenen en waartussen steeds een gelijk interval zit (zoals bij gelijke leeftijdscategorieën: 25-35 jaar, 35-45 jaar, etc.).
  • Ratio-variabelen: variabelen die je kunt ordenen, die gelijke intervallen hebben en waarvoor een nulpunt geldt (zoals leeftijd of aantal jaar werkervaring).

De manier waarop je een variabele meet, heeft ook gevolgen voor de statistische analyses die je vervolgens wel en niet kunt doen.

Lees ons artikel over meetniveaus voor meer informatie, voorbeelden en uitleg.

Variabelen operationaliseren

Veel variabelen kun je pas meten zodra je ze meetbaar hebt gemaakt. Denk aan een variabele als “mate van zelfvertrouwen”. Er zijn allerlei manieren om dit te meten: respondenten een vragenlijst laten invullen, respondenten zelf beoordelen op basis van observaties of een bestaande meetmethode voor zelfvertrouwen gebruiken. Hoe dan ook kun je deze variabele pas meten als je daarvoor een passende meetwijze kiest. Dat heet operationaliseren.

Hoe operationaliseren precies werkt en hoe je dat doet? Dat lees je in ons artikel over operationaliseren.

Hypotheses

Als je je variabelen en de onderzoeksvraag helder hebt, stel je hypotheses op. Dit betekent dat je op basis van literatuuronderzoek een voorspelling doet voor het antwoord op de onderzoeksvraag of -vragen. Die hypotheses ga je vervolgens testen in je onderzoek.

Lees in ons artikel over hypotheses hoe je in 3 stappen een goede hypothese opstelt, inclusief diverse voorbeeldhypotheses.

Tips voor jouw scriptieonderzoek?

Het onderzoek opzetten voor je scriptie is een belangrijk maar vaak ook lastig onderdeel. Waar begin je? Welke onderzoeksmethode heb je nodig? Wij helpen je hier graag bij met een aantal handige artikelen. Lees bijvoorbeeld onze tips voor een goed onderzoeksplan, onze artikelen over onderzoeksmethodes en ons artikel over betrouwbaarheid en validiteit.

Twijfel je aan de tekst van je scriptie? Ben je bijvoorbeeld bang dat je scriptie qua structuur niet goed in elkaar zit of dat de rode draad niet helemaal helder is? Bekijk dan onze scriptienakijkservice. Onze scriptie-editors geven je graag persoonlijke feedback. Al binnen 24 uur!