Wanneer moet je afkortingen in je scriptie wel en niet uitschrijven? Welke afkortingen moet je wel of niet toelichten? En wat doe je met afkortingen van organisaties als KLM of de KvK? Gebruik je de volledige naam of volstaat de afkorting? Dit zijn de belangrijkste richtlijnen voor het gebruik van afkortingen in je scriptie.
Verschillende soorten afkortingen
Voor de regels rondom afkortingen in je scriptie maakt het uit met wat voor afkorting je te maken hebt. Afkortingen van woorden moet je in een scriptie altijd uitschrijven. Zo moet je altijd ‘enzovoorts’ gebruiken in plaats van ‘enz.’. Ook afkortingen als ‘o.b.v.’ (‘op basis van’) en ‘o.a.’ (‘onder andere’ of ‘onder anderen’) schrijf je altijd uit. Dat valt onder academisch taalgebruik.
Er zijn daarnaast andere soorten afkortingen, namelijk:
- afkortingen van bedrijfs- of organisatienamen die algemeen bekend zijn, zoals KLM (Koninklijke Luchtvaart Maatschappij), KvK (Kamer van Koophandel) en PvdA (Partij van de Arbeid);
- algemeen bekende afkortingen van zelfstandig naamwoorden (‘tv’ voor ‘televisie’ of ‘cv’ voor ‘centrale verwarming’);
- afkortingen van bedrijfs- of organisatienamen die minder algemeen bekend zijn (zoals CGI: Common Gateway Interface);
- afkortingen van wetten (zoals ‘AVG’ voor ‘Algemene Verordening Gegevensbescherming’).
Wat zijn de regels voor afkortingen in je scriptie?
Voor die andere soorten afkortingen gelden de volgende regels als je de APA-referentiestijl gebruikt:
- Schrijf niet-algemeen bekende afkortingen de eerste keer voluit. Zet achter de uitgeschreven naam de afkorting tussen haakjes. Dus bijvoorbeeld ‘Firma Janssens & Pietersen (FJP) is een bedrijf in…’.
- Gebruik na die eerste keer structureel de afkorting, dus ga niet af en toe alsnog de volledige naam noemen.
- Wees structureel in het schrijven van de afkorting. Gebruik bijvoorbeeld ofwel ‘KvK’ ofwel ‘KVK’.
- Schrijf afkortingen voor maten altijd uit. Het is dus ‘kilometer’ en niet ‘km’.
- Schrijf afkortingen die algemeen bekend zijn, zoals ‘KvK’, alsnog één keer uit. Mogelijk is niet elke lezer hiermee bekend.
- Algemeen bekende afkortingen van zelfstandig naamwoorden, zoals ‘cv’ hoef je niet tussen haakjes toe te lichten. Let er wel op dat een afkorting als ‘tv’ geen academisch taalgebruik is. ‘Televisie’ is hiervoor de meer academische term. Afkortingen als ‘EHBO’ zijn wel toegestaan; dit is geen spreektaal, maar een algemeen gebruikelijke term in formele teksten.
Voor de Leidraad voor Juridische Auteurs gelden op sommige punten andere regels voor het gebruik van afkortingen. Moet jij deze bronvermeldingsstijl gebruiken? Check dan bij je begeleider welke afkortingsregels voor jou gelden.
Let op: zo introduceer je afkortingen goed
Het is dus belangrijk dat je afkortingen op de juiste manier introduceert in je tekst. Dat doe je door ze één keer in de lopende tekst uit te schrijven en tussen aanhalingstekens daarna de afkorting te zetten.
Let er wel op dat je dit introduceren van afkortingen alleen in de lopende tekst doet, niet in titels of kopjes. Gebruik dus altijd in titels of kopjes de volledige naam totdat je één keer de afkorting hebt geïntroduceerd.
Verder moet je in de samenvatting van je scriptie altijd minimaal één keer de afkorting introduceren (en daarna nog een keer in je scriptie zelf). Dit is nodig omdat de lezer de samenvatting los van je scriptie moet kunnen lezen.
Tip: gebruik een afkortingenlijst
Komen in je scriptie veel afkortingen voor? Dan kan het handig zijn om een afkortingenlijst toe te voegen. Daarin zet je alle belangrijke afkortingen die je gebruikt, zodat de lezer de betekenis ervan op één plek kan terugvinden.
Let op: schrijf, ook als je een afkortingenlijst hebt gemaakt, de afkortingen de eerste keer dat je ze gebruikt uit.
Veelgemaakte taalfouten met afkortingen
Bepaalde veelvoorkomende afkortingen worden vaak fout geschreven. Het gaat dan vooral om afkortingen die de meeste studenten met hoofdletters schrijven, terwijl je ze officieel met kleine letters moet schrijven.
Voorbeelden zijn:
- btw (dus niet BTW)
- havo (dus niet HAVO)
- cao (dus niet CAO)
- ggz (dus niet GGZ)
Twijfel je hoe je een bepaalde afkorting van een product- of bedrijfsnaam schrijft? Check het dan in de eigen webteksten van het bedrijf. Zo is ‘KVK’ niet correct; de officiële schrijfwijze is ‘KvK’. Ook is het geen ‘Ipad’, maar ‘iPad’ en schrijf je ‘Airbnb’ op deze manier (dus niet ‘AirBnB’).
Schrijffouten voorkomen? Laat je scriptie nakijken
Afkortingen in je scriptie zijn één van de punten om op te letten als je een scriptie schrijft. Wil je zeker weten dat jouw scriptie qua taal en spelling tiptop in orde is? Laat onze editors je scriptie nakijken. Dan kun je je scriptie zorgeloos inleveren.