10 voorbeelden van een hoofdvraag voor je scriptie

Een hoofdvraag voor je scriptie kiezen doe je niet zomaar even. Je hoofdvraag moet aan allerlei criteria voldoen. Zo moet de vraag relevant zijn, niet meer dan één vraag bevatten en aansluiten op je probleemstelling. Hoe ziet een goede hoofdvraag er precies uit? Dit zijn 10 voorbeelden van een hoofdvraag voor je scriptie. Wie weet helpen ze je op weg bij het formuleren van jouw onderzoeksvraag.

Hoe ziet een goede hoofdvraag eruit?

Als je wilt weten waar een goede hoofdvraag aan moet voldoen, dan helpt onze checklist ‘Heb ik een goede hoofdvraag?’ je vast op weg. Daarin lees je terug dat de hoofdvraag in je scriptie aan meerdere criteria moet voldoen. De belangrijkste punten zijn als volgt:

  • Je stelt slechts één vraag.
  • De hoofdvraag is helder afgebakend.
  • Het is een relevante vraag.
  • De vraag is objectief geformuleerd en bevat dus geen waardeoordeel.
  • De onderzoeksvraag sluit aan op je probleemstelling en doelstelling.
  • De vraag is complex van aard (en is dus niet met “ja” of “nee” te beantwoorden).
  • Het is haalbaar om onderzoek te doen naar deze vraag binnen de beschikbare tijd.

Overigens is de hoofdvraag nooit de enige vraag die je stelt in een scriptie. Je splitst de hoofdvraag op in verschillende deelvragen. De hoofdvraag is te veelomvattend om in één keer te beantwoorden. Daarvoor moet je vaak ook inzicht krijgen in een paar specifieke thema’s. Daar doe je via de deelvragen onderzoek naar.

Vaak koppel je aan elke deelvraag een hypothese. Dat is het antwoord dat je verwacht op de deelvragen. Met de dataverzameling of literatuurstudie ga je vervolgens toetsen of die voorspelling klopt.

Voorbeelden van hoofdvragen voor je scriptie

In ons algemene artikel over hoofdvragen gaan we al in op verschillende soorten hoofdvragen. Om het concreter te maken, geven we je een paar voorbeelden van hoofdvragen voor je scriptie:

Beschrijvende hoofdvraag

  • Welke acties onderneemt Basisschool De Kwikstaart in Gorinchem op dit moment om pesten tegen te gaan?
  • Hoe beginnen artsen in het Antoni van Leeuwenhoek-ziekenhuis een slecht-nieuwsgesprek met hun patiënten?

Toetsende hoofdvraag

  • In hoeverre zijn 20-jarigen geneigd om minder sigaretten te roken als op pakjes sigaretten een waarschuwende foto staat afgedrukt?
  • Welke invloed hebben negatieve Direct Messages van vreemden op Instagram op het zelfvertrouwen van 16-jarige meisjes?

Vergelijkende hoofdvraag

  • Waarin verschilt de mate van terugval bij mannelijke alcoholverslaafden van 45-65 jaar in verslavingskliniek Clean in Deventer van de mate van terugval bij vrouwelijke alcoholverslaafden in dezelfde leeftijdscategorie?
  • Wat zijn de verschillen in tentamenresultaten bij de studie Psychologie tussen studenten die wel en studenten die niet ontbijten voorafgaand aan het tentamen?

Verklarende hoofdvraag

  • Welke mogelijke verklaringen zijn er voor het toegenomen drugsgebruik onder Amsterdamse jongeren tussen 15 en 20 jaar in de wijk Amsterdam-Zuidoost?
  • Wat zijn de mogelijke oorzaken voor het uitbreken van de coronapandemie in China in 2019?

Evaluerende hoofdvraag

  • In hoeverre zijn ouders van kinderen met Downsyndroom er voorstander van om programma’s over Downsyndroom van de buis te halen?
  • In hoeverre zijn gecertificeerde Nederlandse diëtisten positief over het keto-dieet als manier voor hun cliënten om af te vallen?

In ons overkoepelende artikel over hoofdvragen kun je nog meer voorbeelden van hoofdvragen voor je scriptie vinden. Verder helpt onze checklist je om te bepalen of jouw hoofdvraag goed geformuleerd is.

Wat als je een goede hoofdvraag hebt?

Als je eenmaal je hoofdvraag helder hebt en hebt gecheckt of die aan alle criteria voldoet, kun je definitief van start gaan met je scriptie. Je begint meestal met een literatuuronderzoek (als je dat nog niet had gedaan) en een plan van aanpak. In het plan van aanpak beschrijf je onder andere welke onderzoeksmethode je wilt toepassen, hoe je de variabelen gaat operationaliseren en welke manier van dataverzameling je gebruikt.

Zodra je plan van aanpak is goedgekeurd, kun je aan de slag gaan met het schrijven van je inleiding, theoretisch kader en methodehoofdstuk. Daarna kun je de data verzamelen om zo uiteindelijk tot een antwoord op je onderzoeksvraag te komen.